De Lange Glijbaan, Karin Daan, 1977
Metrostation Ganzenhoef
Je staat hier voor de locatie van een verdwenen kunstwerk. In 1976 werd het kunstwerk De Lange Glijbaan van Karin Daan onder dit metrostation geplaatst. Twintig jaar later wilde de gemeente het laten weghalen omdat het te gevaarlijk zou zijn. ‘Kinderen zouden met een boordje of een kraag kunnen blijven haken. Onzin natuurlijk. Er is bij mijn weten nog nooit een ongeluk gebeurd’, zei Karin Daan tegen Het Parool. Vanwege werkzaamheden aan het metrostation werd het werk uiteindelijk weggehaald in 2002. Omdat het kunstwerk zo populair was en dus werd gemist, wilden omwonenden dat het werk herplaatst werd. Maar waar was dit vijftien meter lange, roestvrijstalen gevaarte gebleven? Tot op de dag van vandaag is dit een raadsel. Vergeleken met wat er zich rondom dit metrostation allemaal heeft afgespeeld, is het op zijn minst ironisch te noemen dat deze glijbaan ‘te gevaarlijk’ werd bevonden.
Stel je voor: in de jaren ‘70 was deze plek een knooppunt in de Bijlmermeer waar alles samenkwam. De verhoogde autowegen kruisten hier in de lucht en liepen direct de grootste garage van Nederland in. Om je heen torenden tien verdiepingen hoge flats met duizenden woningen, waar er honderden van leegstonden. De metro was de enige directe verbinding met het centrum. Onder in de garage en in de flats zat een groot multifunctioneel centrum waarin allerlei voorzieningen kwamen die nog misten in de Bijlmer, zoals winkels, een kerk, een sportzaal en een bibliotheek. Vanwege de centrale ligging moest het centrum van alle kanten toegankelijk zijn, zodat er wel 28 verschillende ingangen waren. Voor politieagenten was het ondoenlijk om het onder controle te houden. Er drong weinig daglicht door en dankzij de vele donkere, loze ruimtes en hoeken hingen hier regelmatig criminelen en andere ongure types rond.
Ondertussen werd in het centrum van Amsterdam hard opgetreden tegen drugsgebruik, voornamelijk heroïne met het zogeheten schoonveegbeleid. Kraakpanden werden ontruimd, cafés gesloten en groepen verslaafden werden weggejaagd. Zij konden direct vanaf de Zeedijk de metro pakken en hier in Ganzenhoef uitstappen. Het repressieve drugsbeleid in het centrum heeft ervoor gezorgd dat de drugshandel en -gebruik in de Bijlmer floreerde. Bepaalde verdiepingen in de flat Gliphoeve en trappenhuizen werden gedomineerd door de junks, overal kon je gebruikte naalden tegenkomen.
In de Amerikaanse podcast City of the Future vertelt oud-Bijlmerbewoner Tahirah Sabajo hoe zij iedere ochtend hoopte dat de lift in haar flat haar niet naar de bovenste verdiepingen zou brengen, want daar hingen de junks rond. Toen haar driejarige broertje een keertje met een gebruikte heroïnespuit thuiskwam, besloot het gezin te verhuizen. Sabajo is inmiddels terugverhuisd naar Zuidoost en woont nu in een van de overgebleven honingraatflats. De Lange Glijbaan zal waarschijnlijk niet terugkeren naar metrostation Ganzenhoef, maar eind september zal er een nieuw kunstwerk, geïnspireerd op De Lange Glijbaan, worden onthuld op het CBK Kunstplein voor CBK Zuidoost.
