Your life is calling, Paul van Pieck, Benno Réwinkel, 1998
Beatrixpark
1 van 2
In 1990, honderd jaar na het overlijden van Vincent van Gogh, werd zijn leven groots herdacht in Amsterdam met een grote overzichtstentoonstelling, een Van Gogh Village op het Museumplein en een enorme hoeveelheid aan merchandise. Het hele festijn werd door de kunstwereld met enige minachting gadegeslagen, maar niemand kwam werkelijk in actie tegen het commerciële spektakel. Totdat de laatste dag van maart aanbrak, toen met een hoogwerker een sculptuur illegaal het plein werd opgetakeld. Gebalde vuisten priemen in de lucht. Your Life is Calling, aldus kunstenaars Paul van Pieck en Benno Réwinkel. Met deze sculptuur protesteren ze tegen de commercialisering van de grote Nederlandse kunstmusea en roepen ze hun collega’s op om in actie te komen. In eerste instantie denken toeschouwers dat het beeld onderdeel is van de Van Gogh-tentoonstelling, maar wanneer blijkt dat dit niet het geval is mag het beeld wonder boven wonder blijven staan van de gemeente. Pas in 1998, wanneer het Museumplein opnieuw wordt ingericht, verdwijnt het beeld naar de opslag.
De publieke ruimte wordt door menig theoreticus gezien als de ruimte bij uitstek waar democratie zich kan manifesteren. Mensen kunnen hier samenkomen om te discussiëren over politieke kwesties. Het volk kan zijn ontevredenheid uitspreken en wanneer het dat nodig acht in actie komen. Op die manier houdt het volk zeggenschap over de maatschappij. Toch doet ook in de publieke ruimte, die op het eerste gezicht anarchistich lijkt, de heersende macht zich gelden en is inspraak beperkt. Kunstenaars die in de openbare ruimte werken moeten vaak rekening houden met de machtsstructuren die de structuur van de publieke ruimte bepalen, zoals stedenplanners, de gemeente en opdrachtgevers.
Your Life is Calling is uniek ten opzichte van de andere werken op deze route. Zonder concrete opdrachtgever en zonder goedkeuring van de gemeente is de sculptuur in de openbare ruimte geplaatst. Als je deze ruimte beschouwt als een plek die continu in transitie is, dan kunnen kunstenaars en hun kunstwerken een belangrijke rol spelen in het vormen van de ruimte. De aanklacht van Your Life is Calling tegen het commerciële beleid van de Amsterdamse musea is een voorbeeld van een kunstwerk dat letterlijk en figuurlijk de publieke ruimte transformeert. Door het beeld op het Museumplein te plaatsen verandert de fysieke aanblik van deze plek. Maar los daarvan kan het werk aanwezige publiek beïnvloeden en bewustmaken van heersende kwesties in de museumwereld (en daarbuiten).
Van Pieck en Réwinkel vinden het belangrijk om als kunstenaars betrokken te zijn bij hun sociale omgeving. Vanaf het begin was het hun doel om de plaatsing van Your Life is Calling te legaliseren. Nadat het werk van het Musuemplein was verwijderd zijn ze actief op zoek gegaan naar een alternatieve plek. In 1999 werd het vuistenboeket in samenspraak met de gemeente naar het Beatrixpark verplaatst, waar het nu nog steeds staat. Je zou je kunnen afvragen wat die verplaatsing doet met de oorspronkelijke betekenis van het werk. Een aanklacht tegen museaal beleid op een heuveltje tussen het groen, in de oase van rust die het park vormt op de verder zo rumoerige Zuidas: is het statement op deze plaats nog wel zo krachtig? Buiten de context van het Museumplein boet het werk in aan overtuigingskracht. Zo heeft de kunst letterlijk plaats moeten maken voor de stedenplanners van Amsterdam. Daarmee is het Museumplein een interessant artistiek symbool kwijtgeraakt.
Meer informatie
Foto’s van de illegale plaatsing van Your life is calling op de website van Stichting OE: http://youmeetoe.org/sociale-sculpturen/your-life-is-calling/