Kunstroute Centrum, 2018
Door Afke Laarakker
Niemand ziet of herinnert zich een stad, niet eens een stadsdeel of een stoep op dezelfde manier. De voorstelling van een stad bestaat uit over elkaar heen liggende lagen van herinneringen en ervaringen die voortdurend veranderen. Ook de Amsterdamse Wallen werden en worden door talloze verschillende ogen bekeken. Een romantische herinnering aan een volkswijk met een rauw randje ligt over het beeld van de binnenstad als monumentaal openluchtmuseum. Het perspectief van bewoners gaat in tegen dat van toeristen, die misschien niet weten dat er mensen wonen in deze buurt. Hoerenlopers, flaneurs, café-uitbaters, gemeenteambtenaren, sekswerkers, niemand kijkt met dezelfde blik.
Het is druk op De Wallen. Door die drukte in combinatie met het verschil in opvatting ontstaat soms een conflict. De publieke ruimte wordt toegeëigend. Het territorium van de ene gebruiker wordt ingenomen door de ander. Sommige opvattingen over wat De Wallen zijn en hoe de grachten en pleinen zouden moeten worden gebruikt worden bedreigd en verdedigd. Maar wanneer meerdere opvattingen naast elkaar kunnen bestaan, ontstaat ruimte voor meerdere betekenissen. Wellicht is dat juist de schoonheid van een gedeelde ruimte?
Misschien is een van de belangrijkste functies van de publieke ruimte, als fysieke locatie voor het publiek domein, dat je in aanraking komt met die andere indrukken en perspectieven. De routewandelaar wordt uitgenodigd te kijken naar wat de stedelijke ruimte vormt en wat er zich afspeelt. Er wordt in de route ingezoomd op ruimtelijke elementen die de details vormen van de publieke ruimte en op kleine schaal laten zien wat er speelt.
De route gaat dus niet over kunst. Althans, meestal niet. Deze route vertelt over de publieke ruimte en soms bevindt zich daar ook kunst. Het behoeft misschien geen uitleg dat de route slechts langs een fractie van de aanwezige ruimtelijke elementen leidt, dat niet meer dan een handjevol perspectieven aan bod komt en dat de route op zich ook weer een perspectief is.
Nog een advies: misschien kunt u het beste op een bankje gaan zitten en alles van een afstandje bekijken, want de ruimtelijke elementen bevinden zich toch meestal op meerdere plekken. Laat in ieder geval uw fiets thuis, loop niet te veel rond (zeker niet in het weekend) en ga niet in grote groepen. Want, het is druk op De Wallen.